De tropen zijn gedefinieerd als die gebieden die liggen tussen 23,27° Noorderbreedte (Kreeftskeerkring) en 23,27° Zuiderbreedte (Steenbokskeerkring). Het deel van de tropen dat dicht bij de evenaar ligt wordt gekenmerkt door hoge temperaturen en grote hoeveelheden neerslag. In Bogor, Indonesië valt er bijvoorbeeld zo'n 7.000 millimeter regen per jaar, terwijl er in Nederland gemiddeld 800 millimeter per jaar valt.
Verder van de evenaar af wordt het klimaat steeds droger. De gebieden die rondom de keerkringen liggen worden gekenmerkt door een lage hoeveelheid jaarlijkse neerslag en door hoge temperaturen. De weinige regen die er valt, valt vaak in korte tijd en in zeer heftige buien. Een bui waarin in één keer 80 millimeter regen valt is normaal in de Sahara van Tunesië. Deze hoeveelheid is een tiende deel van de totale hoeveelheid die in Nederland in 1 jaar valt, en een derde deel van de totale hoeveelheid regen in Tunesië.
Er bestaat een belangrijke relatie tussen klimaat, natuurlijke plantengroei en mogelijke vormen van landgebruik. De tropische regenwouden zijn overal bekend om hun schoonheid en rijkdom aan flora en fauna, maar evenzo bekend zijn de foto's van de woestijnen die achterblijven als het woud eenmaal gekapt is. Ook de nieuwsbeelden van droogte in de Sahel zijn erg bekend.
Het kan gebeuren dat er zo weinig regen valt dat landbouwgewassen sterven. Vaak is er dan ook te weinig water voor natuurlijke struikgewassen, die een belangrijke voedselbron voor vee vormen. Boeren proberen minder afhankelijk te zijn van het klimaat door bijvoorbeeld irrigatie toe te passen of gewassen te telen die met weinig water kunnen overleven.
In berggebieden zijn de temperaturen een stuk lager dan in bijvoorbeeld de tropische regenwouden. Tevens is de regenval daar niet zo extreem als in de tropische wouden, en is deze beter verspreid over het jaar. Veel gewassen groeien beter in berggebieden dan in tropische regenwouden of steppes. Ook vee kan beter overleven in de hoger gelegen gebieden. Dit komt bijvoorbeeld doordat daar weinig tseetseevliegen voorkomen. Toch worden de vele mogelijkheden van berggebieden vaak weer beperkt door de topografie. Op steile hellingen is er veel kans op erosie en landverschuivingen. Ook het aanleggen van wegen is daar een stuk moeilijker, waardoor veel berggebieden nog beperkt ontsloten zijn.
